Hijyen Eğitimi Nedir? Kimler Hijyen Eğitimi Verebilir?
Hijyen Eğitimi Nedir? Kimler Hijyen Eğitimi Verebilir?
Hijyen, ilgili bakanlık tarafınca Resmi Gazete’de yayınlanan Hijyen Eğitimi Yönetmeliği kapsamına göre, çalışan personelin, kendi ve halk sağlığını koruyacak biçimde hizmet vermesini sağlamak adına yapılan uygulamaların ve alınan temizlik önlemlerinin tamamına denmektedir. İlgili bakanlık tarafından yayımlanan Hijyen Yönetmeliği uyarınca gıda ve benzeri iş kollarında söz konusu eğitimi görmeyen kişilerin çalıştırılmasına izin verilmez. Söz konusu eğitim, gıda üretimi yapan, servis ya da satışını uygulayan işyerlerinde çalışmakta olan ve doğrudan insanlara ulaşan gıdalar ile sürekli temas halinde olan kişiler tarafından alınmak zorunda olmasıyla öne çıkar.
Hijyen Eğitimi Nedir?
Hijyen eğitimi, ilgili yönetmelik kapsamında başta gıda üretiminin gerçekleştiği veya satışının yapıldığı olmak üzere çeşitli işyeri için zorunlu olmuş ve bu eğitimi almayan personellerin bu işyerlerinde iş görmesinin yasak olduğu bilinir. Söz konusu eğitim, sağlığa zarar verme potansiyeli bulunan durumların önlenmesini hedefleyen bir eğitim türüdür. Hijyen eğitimi başarı ile tamamlandığında katılımcılara sertifika veriliyor ve bu sertifikanın da ömür boyu geçerlilik özelliği bulunur.
Hijyen Eğitimi İçeriği Nedir?
Temizlik ve hijyen eğitimi verilme süresi için net bir şey söylemek doğru değildir. Eğitimin verildiği işyerinin yaptığı işin türüne ve hangi tehlike sınıfında bulunduğuna göre bu süre değişkenlik gösterir. Eğitim alınabilecek sürenin en fazla 40 saat olduğunu, minimumda ise 8 saat olabileceğini söylemek mümkün. Eğitim kapsamının içeriği kişisel temizlik, genel hijyen, işyerlerinde hijyenin ne kadar önemli olduğu, çalışma sahalarının temizliği, çalışma alanlarında kullanılan ekipmanların genel hijyeni, dezenfekte kuralları, gıdaların saklanma koşulları, gıdadan kaynaklı olabilecek hastalıklar, zehirlenmeler, mutfak kuralları ve mikroorganizmalar olarak öne çıkar. Çoğunlukla bütün işyerlerinin hijyen eğitimleri benzer özellikler taşır. Ancak bu sektör gıda üretimi olunca bütün çalışan kişilerin belgelendirilmesi önem taşımaktadır. Bunun yanı sıra turizm ve konaklama faaliyet alanına sahip yerlerde çalışan bütün mutfak görevlilerinin de söz konusu eğitimi tamamlaması gerekir. Gıda üretimi ana başlığını lokantalar, restoranlar, yemekhaneler, hazır yemek üreticileri ya da sıcak-soğuk gıda üreticileri şeklinde sıralamak mümkün olur. Hijyen eğitimi sonrasında bir değerlendirme sınavı gerçekleştirilir. Söz konusu değerlendirmede en yoğun gelen konuların başında temizlik gelir. Şayet başarılı olunursa verilen eğitime ait belgelendirme yapılabilir.
Hijyen eğitiminde;
- Tuvalet temizliği
- Tuvalet kullanımı
- Kişisel hijyen
- El yıkama
- El kurulama
- Bone kullanımı
- Maske kullanımı
- Önlük kullanımı
- Koruyucu giysi kullanımı
- Hastalık kaynakları
- Hastalıklardan korunma
- Hastalıkların bulaşma yolları ve nedenleri hakkında bilgilendirmeler yapılır.
Çalışanlarının Hijyen Setifikası Alması Gereken Sektörler Nelerdir?
Hijyen eğitimi zorunluluğu bulunan başlıca sektörler şunlardır.
- Restoran, kafe gibi yiyecek ve içecek servisi olan işletmeler,
- Perakende ve toptan gıda satışı yapan işyerleri,
- Temizlik hizmetleri veren işletmeler,
- Su üretimi ve paketlemesi yapan tesis ve fabrikalar
- Otel, pansiyon ve öğrenci yurdu gibi konaklama hizmeti sunan işletmeler,
- Hamam, havuz ve sauna hizmeti veren işletmeler,
- Kuaför salonları, güzellik salonları ve berberler.
Bunun gibi çeşitli alanlarda hizmet veren işletmelerde hijyen eğitimi alma zorunluluğu bulunur. Hijyen eğitimi firmalar için zorunlu ve bunun aksi olduğunda yetkili olan merciilerin cezai yaptırım uygulaması olanaklı hale gelir. Bu nedenle personel hijyeni eğitimi oldukça önemli hale gelmektedir.
Hijyen Eğitimi Nasıl Yapılır?
Hijyen eğitimi, Milli Eğitim Bakanlığına bağlı olan kurumlar aracılığıyla verilir. Eğitime katılanlar eğitimi başarıyla tamamladığında Milli Eğitim Bakanlığı onaylı hijyen eğitimi belgesi alıyor. Eğitim süresi en az 8, en fazla ise 40 saat şeklinde uygulanır. Söz konusu eğitim ile kişilere kişisel hijyen hakkında bilgi verilir; ne olduğu, ne kadar önemli olduğu ve nasıl uygulanması gerektiği hakkında verilen eğitim oldukça önemlidir. Bu kapsamda el yıkama, maske ve bone kullanımı, önlük ve koruyucu kıyafetler, çeşitli hastalıkların nelerden kaynaklandığı ve bu hastalıklardan nasıl korunulabileceğine dair temel bilgilerin verildiğini söylemek mümkün. Hijyen eğitimi, hemen hemen pek çok iş alanını kapsayan bir eğitim özelliği gösterir. Bunun yanı sıra çalışanları hijyen ve hijyen kuralları konusunda bilinçli hale getirmek, daha sağlıklı ve temiz iş ortamları meydana getirerek insan sağlığını korumak ve bu anlamda meydana gelebilecek olumsuzların da önüne geçebilmek hedeflenir.
Hijyen Eğitimini Kimler Verebilir?
Hijyen eğitimini Sağlık Yüksek Okulu, Hemşirelik Yüksek Okulu, Tıp Fakültesi, Sağlık Eğitimi Fakültesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi ve Tıbbi Laboratuar alanında eğitime sahip olan kişiler ile Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji bölümü mezunları/Tıbbi Biyolojik Bilimler bölümü mezunları verebilir. Bunun yanında Milli Eğitim Bakanlığı onaylı sertifikası almış eğiticiler ile işyeri hekimleri de söz konusu eğitimi verebilmektedir.
Hijyen Eğitiminde Alınan Sertifika Kaç Yıl Geçerlidir?
Hijyen eğitimi kişiye özel olarak verilir. Bu sebeple bitiş tarihinin olmadığını ve süresiz olduğunu söylemek mümkün olur. Yönetmelik kapsamında hijyen sertifikası bir defa alınıyor ve ömür boyu kullanılabilir. Hijyen eğitimi ve sertifikası alması zorunlu olan işyerlerinde çalışanların bulaşıcı hastalık taşımadığı anlamına gelmez. Bu nedenle insan sağlığı için hijyenin maksimum seviyede önemli olduğu işyerlerinde çalışan kişilerin düzenli olarak bulaşıcı hastalık taşımadıklarına dair muayene olmaları gerekir. Bu da bir nevi alınan hijyen sertifikasının yenilenmesi ve tazelenmesi anlamına gelir. Hijyen sertifikası önce kişinin kendisini sonra da çalıştığı yer ile temas eden insanları koruyabilmesi açısından önem taşır.